Inleiding

Je hebt inmiddels geoefend met het richten van je aandacht, je herkent je gedachten (en oordelen), je gevoelens (en emoties) en je begint je lichaam wat beter te leren kennen, zowel in rust als in beweging.

Van het focussen op één punt, ga je nu je waarneming uitbreiden en meer ruimte geven. Vanuit de focus op één plek of één beweging (de ademhaling) ga je je aandacht ruimtelijker maken. Je doet dit met de ‘Hoormeditatie’.

Je gaat je observaties ook uitbreiden. De geest is het meest verbrokkeld bezig als hij zich vastklampt aan het ene en het ander probeert te vermijden of te ontvluchten. Je gaat observeren hoe dat bij jou werkt. Welke beweging maak je het eerst als je iets tegenkomt dat je niet bevalt? Bijt je je erin vast of kijk je liever de ander kant op? In de meditatie ga je je observatie hierop richten. Je ontdekt dat er nog een andere mogelijkheid is om met moeilijkheden om te gaan: erbij blijven. Hiermee ga je oefenen. Zo plaats je alles in een ruimer perspectief en leer je anders met je ervaringen om te gaan.

Als je niet wegloopt van wat er is en er bij stil blijft staan, krijg je de mogelijkheid om nieuwe keuzes te maken. We handelen vaak vanuit automatische gedachten. Het is goed ze te leren kennen, zodat je ervoor kunt kiezen te handelen vanuit je observerende, ruimere blik.

Door de aanwezigheid van onaangename gevoelens hebben we continue het gevoel dat we iets missen. We zijn op zoek naar beter, anders. Ergens geloven we dat we nog net iets harder moeten proberen of er net nog iets dieper over moeten nadenken. Als we ons maar voldoende inspannen, dan zullen we geluk ervaren. Ons hele leven wordt in beslag genomen door nog iets doen, nog iets regelen, nog iets proberen te bereiken.

We houden het vaak ‘net’ onder controle, of net niet. Dan proberen we nog harder, want we denken ergens wel dat het kan. Hoe hard we ook ons best doen, het lijkt niet te lukken. We blijven onaangename ervaringen hebben.

Zolang onze aandacht naar buiten gericht is, blijven we hunkeren en onszelf uitputten door een continue beweging, waarbij we proberen om aangename dingen te krijgen of vast te houden en onaangename dingen te vermijden of te bestrijden.We hebben een hele to-do-lijst waar we nooit mee klaar zijn.

Als we continue iets nastreven, is er weinig ruimte voor ontspanning. We kunnen er ook voor kiezen,nu op dit moment te beginnen met te ervaren wat er is. Wat dat ook moge zijn. We kunnen alles in ons leven verwelkomen, zowel de fijne als de minder fijne dingen. Want ze hebben ons allemaal iets te vertellen.

‘Hoe zouden wij die oude mythen kunnen vergeten. Die aan de wieg van alle volkeren staande mythen over draken die op het allerlaatste ogenblik in een prinses veranderen. Misschien zijn alle draken uit ons leven wel prinsessen die er alleen maar op wachten ons eens mooi en moedig te zien.

Misschien is al het verschrikkelijke in diepste wezen wel het hulpeloze dat ons om hulp vraagt.En dan mag u (…) niet schrikken als er voor u verdriet opdoemt, zo groot als u nog niet eerder hebt gezien; als er zoals licht en wolkenschaduwen een onrust over uw handen komt en over uw hele doen en laten. U moet denken dat er iets met u gebeurt; dat het leven u niet heeft vergeten; dat het u in zijn hand houdt; het leven zal u niet laten vallen. Waarom wilt u een of andere verontrusting, een of andere zwaarmoedigheid van uw leven buitensluiten, nu u niet weet wat die gevoelsaandoeningen in u teweegbrengen?’

Rainer Maria Rilke, ‘Brieven aan een jonge dichter’

De wereld van stilte en geluiden

De wereld van geluiden kan een prachtige wereld zijn. Denk maar aan mooie muziek, aan een prettige stem of aan kabbelend water. Toch kan geluid ook een bron van stress zijn. Zeker als je verlangt naar rust en stilte. Wellicht verlang je voor je oefeningen ook wel stilte om je heen. De realiteit is dat er meestal wel geluiden zullen zijn en misschien zelfs wel lawaai. Het gaat er niet om, om zonder geluiden te kunnen mediteren, het gaat er meer om je reactiepatronen te leren kennen op die momenten dat de dingen anders lopen dan je gewenst had.

Zoals we in alle oefeningen hebben leren observeren wat er is, zo gaan we dat ook met geluiden doen. Het horen van geluiden gaat gepaard met een ‘oriëntatie’. Als je in de verte een laag brommend geluid hoort dat dichterbij komt, is de kans groot dat je het interpreteert als een auto. Vaak zie je daar in gedachte ook al een beeld bij. Het is een vrij onbewuste, geconditioneerde reactie. Deze interpretatie is de voorloper van het oordeel. Heb je een auto-ongeluk gehad, dan is de kans aanwezig dat het geluid van een auto een stressreactie bij je oproept. Razendsnel vul je het geluid van de auto aan met jouw verhaal en met de emotie die daarbij hoort.

In meditatie gaan we, als we ons richten op geluiden, kijken of we geluiden binnen kunnen laten komen, zonder er interpretaties of oordelen aan te geven. Natuurlijk gebeurt dit toch. Dat geeft niet.Het is een goede oefening om je bewust te worden van de beelden, gedachten en emoties die geluiden bij je oproepen. Zodra je dit herkent, laat je het los en zoom je in op het zuivere geluid. Je kunt dit doen door er anders naar te luisteren dan je gewend bent. Let op de toonhoogte, de lengte van het geluid. Is het repeterend of eenmalig? Dichtbij of ver weg? Wat is de klankkleur van het geluid? Op deze wijze kun je jezelf oefenen in het wegblijven uit je automatische interpretatie.

Op momenten dat geluiden je meenemen in irritatie of oordelen kun je er ook voor kiezen om aandacht te geven aan de ervaring van irritatie om zo een nieuwe relatie met irritatie te cultiveren. Op deze vaardigheid gaan we tijdens de volgende bijeenkomst verder in.

Als het leven tegenvalt

Moeilijke dingen horen nu eenmaal bij het leven. De manier waarop we met die dingen omgaan,bepaalt of ze ons leven zullen beheersen en of dat we er
luchtiger tegenover kunnen staan. Door ons meer bewust te worden van gedachten, gevoelens en lichamelijke sensaties die uitgelokt worden door
gebeurtenissen, hebben we de mogelijkheid onszelf te bevrijden van gewone, automatische manieren van reageren, zodat we de vaardigheid ontwikkelen om op een bewuste manier te kunnen antwoorden.

Over het algemeen reageren we op een van de volgende manieren op een onprettige gebeurtenis:

– Afstand nemen.

Door afstand te nemen, je ervoor af te sluiten en over te schakelen van het huidige moment naar ergens anders “in je hoofd”.

– Wegduwen.

Door moeilijkheden weg te duwen. Het van je afzetten door je ergens anders in te storten.

– Piekeren in plaats van voelen.

Door niet te voelen, maar te gaan piekeren. Heen en weer gaan in je hoofd tussen verzet tegen de situatie van nu, die we niet willen en de situatie zoals we hem graag zouden wensen,maar die we op dit moment niet hebben.

– Kwaad worden.

Overreageren op de situatie en de schuld ergens gaan neerleggen. Boosheid is een emotie die ons helpt onze angst of verdriet niet te hoeven voelen.

– Vermijden.

Toekomstige ervaringen vermijden die we niet willen hebben.
Elk van deze manieren van reageren veroorzaakt problemen. Vooral de neiging om op onplezierige gevoelens te reageren met aversie. Voor nu is het het belangrijkste dat je je meer bewust wordt van je ervaring, zodat je bewust kunt reageren in plaats van automatisch.

Regelmatige zitoefening geeft je veel mogelijkheden om op te merken wanneer je bent afgedwaald van het bewustzijn van het moment, om met een vriendelijke houding op te merken wat het was dat je aandacht wegnam en om rustig en beslist je aandacht terug te brengen naar je focus, terwijl je je opnieuw in verbinding stelt met het ‘moment-tot-moment bewustzijn’.

Als je op andere momenten van de dag vrijwillig de ademruimte gebruikt zodra je onplezierige gevoelens hebt, of een gevoel van “spanning” of “houvast” in het lichaam ervaart, geeft je dat de mogelijkheid om te beginnen met antwoorden op een situatie in plaats van erop te reageren.

Je kunt ook bij de zit- en bij de loopoefeningen de woordparen van Thich Nhat Hanh herhalen:

in – uit
diep – langzaam
kalmte – rust
glimlach – laat los
dit moment – een goed moment
in – out
deep – slow
calm – ease
smile – release
present moment – wonderful moment

Wilde Ganzen

Je hoeft niet goed te zijn.
Je hoeft niet op je knieën
honderden kilometers door de woestijn voort te kruipen, vol berouw.
Je hoeft alleen maar het zachte wezen van je lichaam
te laten liefhebben waar het van houdt.
Spreek tot me over wanhoop, de jouwe, en ik zal over de mijne vertellen.
Intussen draait de wereld door.
Intussen bewegen de zon en de heldere kristallen van de regendruppels
zich voort over de landschappen,
over de grasvlaktes en de krachtige bomen,
de bergen en de rivieren.
Intussen maken de wilde ganzen hoog in de heldere blauwe hemel,
zich op om weer huiswaarts te keren,
Wie je ook bent, het doet er niet toe hoe eenzaam,
de wereld biedt zichzelf aan in je verbeelding,
spreekt tot je als de wilde ganzen hard en opwindend,
keer op keer jouw plaats verkondigend
in de orde der dingen.

Mary Oliver

Automatische gedachten

In min of meerdere mate heeft iedereen last van gedragspatronen waarvan je weet dat je er niet gelukkiger van wordt. Een heel bekende is meer drinken dan goed is voor je gezondheid. Een andere is steeds bang zijn dat je partner er met een ander vandoor zal gaan.

Op het moment van stress of stemmingsvermindering krijgen gedachten gemakkelijk een onprettig en beladen karakter. Dergelijke gedachten kunnen de stemming nog verergeren. Het is daarom goed om oplettend te zijn op het verschijnen van automatische gedachten, zodat je kunt beslissen welke
gedachten je volgt en welke gedachten je handelen mogen bepalen. Jij bent degene die aan het roer staat. Welke gedachte wil je volgen? Welke gedachten besluit je te laten voor wat ze zijn?

Je kunt geen oordelende of onprettige gedachten vermijden. Het leven kan op bepaalde momenten hard toeslaan. Je krijgt bijvoorbeeld tegenslag in je werk of in je relatie, je verliest iemand die je dierbaar is of je wordt ziek. Sombere gevoelens zijn natuurlijk en zullen voelbaar zijn. Ze brengen
gemakkelijk een heel scala aan sombere gedachten met zich mee, omdat je emotionele brein ze automatisch koppelt aan herkenbare gevoelens uit het verleden. Je brein gaat er dan automatisch vanuit dat je gedachten waar zijn. Als je deze gedachten hebt, zullen ze op hun beurt je onprettige
gevoelens versterken. De vicieuze cirkel is dan rond.

Op dit moment kun je je stressvolle gedachte- en gevoelsspiralen in hun opbouw doorbreken.Het is al heel wat om een dergelijk patroon in je leven of karakter te herkennen. Wat zou het mooi zijn als je het daarbij kunt laten; het gewoon zien, niets meer en niets minder. Echt en eerlijk zien en voelen wat het met je doet en wat de gevolgen ervan zijn voor jezelf en voor anderen. Als je steeds deze houding aanneemt als je vastgeroeste gedragspatronen zich aandienen, zie je dat het stapje voor stapje aan kracht verliest.

Hoe doe je dat?
Eerder dan je bezig te houden met de specifieke inhoud van de gedachten, kijk je naar gedachten als proces. Denken heeft twee componenten, namelijk de inhoud van het denken en het proces van het denken. Je zou de inhoud van je gedachten het verhaal kunnen noemen. Het proces van de gedachte zou je kunnen zien als het kijken naar je verhaal alsof het een film is.
Meestal houden we ons bezig met de inhoud van de gedachten –zoals we dat overigens in een gesprek ook meestal doen. ‘Dit moet, dat mag niet, dit zou zo moeten zijn’… met zulke gedachten bouwen we gemakkelijk stress op.

Je kunt eruit stappen en je aandacht richten op het feit dat er gedachtestromen of -beelden aanwezig zijn. Je schenkt niet-oordelende, vriendelijke aandacht aan het denken als proces. Op deze manier ga
je niet-helpende gedachten niet meer als slecht beoordelen en verliezen ze hun dwangmatige impact op je gevoelens, woorden en daden.

Ankertjes
Mindfulnesstechnieken alleen leren is niet voldoende. Met de oefeningen leg je een stevige basis om aandacht in je leven te brengen. De kunst is om aandacht gedurende de activiteiten van de dag in je dagelijks leven in te bouwen. Dat doe je door bewust ‘ankertjes’ in je dagelijks ritme in te bouwen.
Ankertjes zijn dagelijks terugkerende activiteiten zoals opstaan, lopen, eten, de telefoon oppakken,luisteren, douchen, een hand geven enz.

Bekijk het ritme van je dagelijks leven eens en kies bewust voor de ankertjes die bij jouw leven, jouw omstandigheden passen. Neem regelmatig de tijd om te kijken of je deze ankertjes wilt aanpassen of uitbreiden. Aandacht geven koppelen aan een vaste activiteit in je dag is een krachtige wijze om mindfulness in je dagelijkse leven te verankeren.

Je houding in meditatie

Ik laat mijn gedachte, mijn emotie of mijn lichamelijk ongemak niet los.
Ik benader ze met een vriendelijke houding, dan laten ze mij los.

Onvoorwaardelijke liefde gaat samen met totale vrijheid: alles mag er van jou zijn, precies zoals het is.Wat deze houding lastig maakt is de volstrekt normale neiging van onze geest om zich voortdurend naar buiten te richten, op iets anders dan de stilte in onszelf. In de startblokken om problemen op te
lossen. Daardoor reageren we gemakkelijk vanuit automatische patronen die we ons in de loop van ons leven hebben eigen gemaakt. Met deze houding behandelen we anderen en onszelf als een object waarop onze geest zich richt. Automatisme versnelt ons handelen. Dit is goed als er gevaar dreigt. Het nadeel is dat emoties het op zo’n moment gemakkelijk van ons overnemen waardoor we onszelf ontmoedigen. Dit gedrag komt voort uit onze behoefte te overleven. Daarvoor hebben we ons ego nodig. Die heeft de behoefte zich te manifesteren in de wereld. Het is fijn als je datgene waar je daadwerkelijk achter staat in de wereld kunt zetten. Daarvoor is het nodig om stil te staan en naar binnen te keren.

Liefde kan ontstaan door het tegenovergestelde te doen; je laat de ander juist los en je richt je op de diepere kern in jezelf in plaats van jezelf bezig te houden met je persoonlijkheid of met je succes of je falen in de wereld. Daar waar je bij stilte in jezelf geraakt, ontmoet het ‘ik’ het universum en vind je de mogelijkheid om onvoorwaardelijk lief te hebben. Op dát moment dat alles er mag zijn van jou, precies zoals het is, ontdek je totale vrijheid.

Vul deze week de onprettige gebeurtenissenkalender in. Besteed er de nodige tijd en zorg aan, zodat je je bewustzijn in het dagelijkse bestaan integreert.

Wees je bewust van een onprettige gebeurtenis terwijl die plaatsvindt. Gebruik de volgende vragen om eerst je aandacht te concentreren op de details van de ervaring. Noteer elke dag een ervaring bij de ervaringsvragen zoals in dit voorbeeld.

Bewust lopen

In alle oefeningen ligt de nadruk op het aanwezig zijn met je aandacht in het huidige moment. Zo helpen de oefeningen je om je geest te stabiliseren. Deze stabiliteit is van belang om op een meer heldere manier met onze ervaringen om te kunnen gaan. Deze stabiliteit geeft je de ruimte om keuzes te maken vanuit een dieper bewustzijn in plaats van te reageren vanuit je ingesleten patronen.

Door de dag heen heb je niet altijd de gelegenheid om je op je ademhaling te concentreren. Bewust lopen geeft je de mogelijkheid om je te concentreren op een ander vertrouwd aspect uit je dagelijks leven. Je hebt vast wel de ervaring hoe sporten, dansen of de hond uitlaten goede manieren zijn om je
hoofd leeg te maken. Al deze fysieke bezigheden zijn op zichzelf potentiële mindfulnessoefeningen als je ze bewust doet. De loopmeditatie is een effectieve manier om aandacht in je dagelijks leven te brengen terwijl je beweegt.

Loopmeditatie

– Zoek een plek waar je heen en weer kunt lopen zonder er over in te zitten of mensen je kunnen zien. Dat kan binnen of buiten zijn.

– Ga staan met je voeten 10 tot 15 cm uit elkaar en houd je knieën licht gebogen, zodat je een verende beweging kunt maken. Laat je armen los langs je lichaam hangen of houd je handen losjes gevouwen voor je lichaam. Kijk met een zachte blik recht vooruit.

– Richt je aandacht op de onderkant van je voeten en voel het contact met de grond. Voel dat het gewicht van je lichaam via je benen en je voeten naar de grond gaat. Buig je knieën enkele keren licht, zodat het gevoel in je voeten en benen duidelijk wordt.

– Als je zover bent, breng je gewicht dan over naar je rechterbeen en merk de veranderende gewaarwordingen in je benen en voeten op als je linkerbeen ‘leegloopt’ en de rest van je lichaam op je rechterbeen steunt.

– Til de linkerhiel van je ‘lege’ linkerbeen langzaam van de vloer en voel de gewaarwordingen in je kuitspieren. Ga dan verder met het afrollen van je linkervoet tot alleen je tenen nog contact maken met de vloer. Voel bewust wat er gebeurt in je voeten en benen. Til nu langzaam je linkervoet op en beweeg hem voorzichtig naar voren. Voel hoe je voet en been door de lucht
bewegen en zet je hiel op de grond. Laat de rest van je voet contact maken met de vloer,terwijl je je lichaamsgewicht op de linkervoet en het linkerbeen overbrengt.Voel je linkerbeen

en -voet zwaarder worden en je rechterbeen en -hiel lichter, terwijl ze loskomen van de vloer.

– Als je gewicht helemaal is overgebracht naar je linkerbeen, til je je rechtervoet op en breng je hem langzaam naar voren. Wees je ondertussen bewust van de veranderende gewaarwordingen in je voet en been. Concentreer je op je rechterhiel als die contact maakt met de grond. Breng het gewicht van je lichaam over naar de rechtervoet terwijl je die op de grond zet. Probeer je bewust te blijven van het steeds wisselende gevoel in je beide benen en
voeten.

– Loop op deze manier langzaam heen en weer. Let hierbij in het bijzonder op de gewaarwordingen in de onderkant van je voeten en hielen terwijl die contact maken met de ondergrond en op de gewaarwordingen in je beenspieren bij elke stap die je zet.

– Blijf bewust van en waardeer de complexe bewegingen die je lichaam maakt bij een verandering van richting.

– Loop op deze manier heen en weer en wees je zo veel mogelijk bewust van de
gewaarwordingen in je voeten en benen en van het contact dat je voeten maken met de vloer.Blijf met een zachte blik recht vooruit kijken.

– Als je merkt dat je aandacht afdwaalt van de gewaarwordingen bij het lopen, leid dan op een vriendelijke manier de aandacht weer terug naar de gewaarwordingen in je voeten en benen.Gebruik daarbij het contact dat de voeten maken met de vloer als een ‘anker’ om weer naar het huidige moment terug te keren, zoals je de adem gebruikt bij de zitmeditatie.

– Blijf nog 10 tot 15 minuten lopen, of langer als je dat wilt.

– Om te wennen aan het bewust lopen kun je in het begin een langzaam tempo aanhouden.Gaat het je gemakkelijk af, voer het tempo dan op tot normale loopsnelheid. Wanneer je je gejaagd voelt, kan het nuttig zijn bewust in een snel tempo te beginnen en dan, als je tot rust bent gekomen, het tempo geleidelijk te verlagen.

– Richt zo vaak mogelijk dezelfde aandacht die je ontwikkelt bij de loopmeditatie op je gewone,dagelijkse manier van lopen.

Ademruimte Coping

Ademruimte Coping

Neem, voor je met deze oefening begint, een gedachte of situatie voor de geest die je zorgen baart en je intense gevoelens bezorgt. Als je deze oefening nog niet regelmatig gedaan hebt, blijf dan weg uit de top 3 van situaties die je intense gevoelens bezorgen. Je kunt langzaam naar het behandelen van moeilijkere situaties toegroeien door vaak met deze oefening aan de slag te gaan. Overhaast dit niet.

Vanwege het feit dat deze oefening kort is en we er snel mee willen beginnen, ga je direct in een goede houding zitten, ontspannen, waardig, je rug recht, maar niet stijf. Met een uitdrukking van aanwezigheid en alertheid.

Sluit nu de ogen als dat goed voor je voelt. Je aandacht richten op je binnenwereld.Concentreer je op een moeilijke gedachte of situatie.
Let nu eens op welke gedachten voorbij komen. Kijken naar wat je denkt. Kijken hoe je gedachten opkomen en weer verder gaan. Kun je jezelf toestaan te denken wat je denkt?

Wat voel je? Waar voel je dat in je lichaam? Is het aangenaam, onaangenaam of neutraal?
Waar voel je de emotie in je lijf het sterkst? En hoe voelt je emotie op die plek? Ga met je aandacht
naar die plek toe. Neem je adem er mee naar toe.

Word je bewust van je afkeer, je fysieke neiging tot verzet, verdringing of verkramping.Laat nu je adem je helpen om deze plek te verzachten. Zachtheid inademend, ontvankelijkheid uitademend. Het is goed wat je voelt. Het mag er zijn.

Probeer je acceptatie te verdiepen bij elke ademhaling. Ademen met je gewaarwordingen, ze aanvaarden en los laten. Het is goed wat je voelt. Wat het ook is dat je voelt, stel je ervoor open.

Je bewust blijven van je lichamelijke gewaarwordingen en jouw relatie ermee. Ermee ademen zolang het je aandacht blijft trekken.

En nu je aandacht volledig richten op je ademhaling. Het rijzen en dalen van je buik. Het op en neer gaan van je ademhaling. Van moment tot moment. Opmerken dat er afleiding is en jezelf toestaan dat je adem je afleidt. Loslaten door helemaal bij je ademhaling te zijn.

Vervolgens je hele lichaam voelen… je hele lichaam dat ademt. Het uitzetten bij de inademing en het inkrimpen bij de uitademing. Bewust van de afleiding die je ademhaling je biedt. Accepteren en loslaten van je pijn, je spanning, je emoties door bij je ademhaling te blijven en er steeds weer naar
terug te keren. Je adem is je anker op elk moment van de dag of nacht als jij dat wilt.

Je mag je ogen nu openen. Kijk of je de rust en de aandacht die je ervaart mee kunt nemen in de dagelijkse activiteiten die je weer oppakt.

Wat mindfulness niet is

Er bestaan veel misverstanden over meditatie.

– Mindfulness is niet positief denken.
Het is aandacht hebben voor het observeren van het denken, wat de inhoud ook is. Het observeren van je emoties en je lichamelijke gewaarwordingen. Je zoekt geen bepaalde inhoud.

– Mindfulness is geen ontspanningstechniek.Het kan leiden tot ontspanning
waardoor je ervaring verdiept.Toch streef je in de oefening niet naar ontspanning.Hard zoeken naar ontspanning kan juist leiden tot meer spanning.

– Aandachtmeditatie houdt niet in dat je in trance gaat.
Je probeert bewust bij je ervaring in dit moment te blijven. Het is een praktische methode om met beide benen op de grond te staan. Ga vooral niet zweven, dat is een teken dat je in je gedachten zit.

– Mindfulness betekent niet dat je een lege geest nastreeft.
Denken is wat je geest nou eenmaal doet. Vechten tegen gedachten levert alleen maar meer gedachten en onrust op. Je geest kan wel leger aanvoelen, omdat gedachten meer op de achtergrond bewegen als je je aandacht bewust richt en je in de oefening geen doel nastreeft.

– Meditatie is niet alleen iets voor monniken, nonnen en boeddhisten.
Meditatie is voor iedereen die bewuster aanwezig wil zijn in zijn eigen leven en in dat van anderen.

Ter herinnering de kernbegrippen van mindfulness

– Oordelen loslaten
– Vertrouwen
– Streven loslaten
– Loslaten
– Eindeloos opnieuw beginnen
– Geduld
– Acceptatie
– Compassie

Loslaten is de sleutel naar rust in je hoofd. Het maakt je leven lichter, leuker en zorgt voor meer kwaliteit. Loslaten kun je leren. We willen wel loslaten, maar het lukt niet altijd. Zeker niet als het leven tegenzit, je agenda overvol is of je het gevoel hebt dat je omgeving je claimt. Je raakt de regie kwijt en piekeren of emoties nemen het van je over. Voor je het weet kom je in een niet-helpende spiraal terecht. Binnen je onprettige gedachten ben je vaak geneigd om te piekeren. Piekeren heeft de neiging je somber te maken.

We zijn zo druk bezig met meer willen: meer bereiken, meer verdienen. We gaan er vaak van uit dat het leven maakbaar is waardoor we macht, status en geld een steeds grotere rol in ons leven laten spelen. Als we alles hebben is het nog niet genoeg. We twijfelen continue of het nog beter kan. Rust in jezelf is dan ver te zoeken. Een zenuwslopende manier van leven. We willen niet nog meer, maar juist minder. We willen tevreden zijn met wat we hebben en niet alsmaar verlangen naar meer, meer, meer. Heerlijk als je kunt genieten van wat je hebt. Weg van het gejakker en gepieker. Van overvolle agenda’s naar meer stilte, leegte en rust. Om dat te bereiken is het nodig los te laten. Maar loslaten, hoe doe je dat eigenlijk?

Stop met multitasken

Je geest kan maar op een plek tegelijk zijn. We denken allemaal dat we kunnen multitasken, maar wat we doen is iets anders. Tijdens het doen van een aantal bezigheden tegelijk vraag je je geest om continue op en neer te springen. Elke keer dat je je aandacht verlegt verlies je een beetje energie. Dat
is niet erg als je wat langer gefocust blijft. Het wordt pas vervelend als je voor elke taak die je uitvoert vijftig keer opnieuw focussen moet. En dat is precies wat je doet met multitasken.

We laten ons gemakkelijk afleiden door van alles en nog wat. Dat komt omdat we onbewust steeds op zoek zijn naar ideale omstandigheden. We willen ons goed voelen. Daardoor vermijden we minder prettige gevoelens. Stel je bent met een taak bezig die je niet zo leuk vindt. Dan is de verleiding groot
Facebook op te starten of de mailbox open te laten staan. Zo wordt je
regelmatig even verlost van je

Clooser2 Pagina 1 ©2016

de onprettige taak. Dat lijkt prettig. Het nadeel is alleen dat je sneller moe wordt. Doe je dat regelmatig of maak je er een gewoonte van, dan is kans groot dat je op het einde van de dag moe bent. Hoe meer je jezelf laat afleiden, hoe vermoeider je de dag eindigt.

Je lichaam als anker voor het hier en nu

Blijf je lichaam gebruiken als een weg naar je bewustzijn. Dat kan heel eenvoudig door op je houding te letten. Je zit waarschijnlijk als je dit leest. Wat zijn op dit moment de gewaarwordingen in je lichaam? Als je ophoudt met lezen en gaat staan, voel dan de beweging van het staan, van het lopen naar de volgende activiteit, van hoe je gaat liggen aan het einde van de dag. Ben in je lichaam als je beweegt, als je ergens naar reikt, als je je omdraait. Zo eenvoudig is dat.

Oefen gewoon geduldig met voelen wat er is. Je lichaam is er altijd. Maak het tot een tweede natuur om zelfs de kleinste bewegingen die je maakt op te merken. Als je iets aan het pakken bent, ben je er al mee bezig; je hoeft niets extra’s te doen. Merk simpelweg op dat je iets pakt. Je beweegt. Je kunt
jezelf trainen om in het hier en nu te zijn. Je kunt dat gevoel ontwikkelen.

Het is heel simpel. Oefen steeds weer op het terugbrengen van je aandacht naar je lichaam (als middel om in het nu te zijn). Hoe paradoxaal het ook klinkt, het lijkt een inspanning, maar het werkt ontspannend om steeds maar weer naar het huidige moment terug te keren. Het stelt je in staat om
niet alleen tijdens meditatie bewust bezig te zijn, maar veel vaker bewust in het leven te staan. Merk de kracht op van het bewust voelen van de eenvoudige bewegingen van je lichaam gedurende de dag.

Zomernacht

Doe nu eens die gedachten dicht van je.
Denk nu eens liever niet na over morgen.
Kijk niet steeds weer die bosbrand van gisteren na,
bramenplukker die je bent zoals vroeger maar nu.
Maak even geen onderscheid tussen
een wie en hoezo en de kans op anders.
Doe in je hoofd uit de lamp, hoor wat er is,
ademt en ritselt, kwaakt in de kikkers.
Leef met je lichaam van nachtwind de koelte.
Geeuw je een gat in het hart en proef het zo rood als sap van bramen.
Wees langzaam
door vogels gezongen het wordende licht.

C.O. Jellema, ’Verzamelde gedichten’